De berichtgeving rond de Europese energiemarkt en het stijgen van de prijzen beheerst al enige tijd het nieuws. We kunnen er inderdaad niet om heen: de prijs van aardgas en elektriciteit is op korte tijd enorm gestegen. Hoe komt dit? Vanwaar komt deze onvoorspelbare forse stijging? En wat met de lopende energiecontracten?
Van historisch lage prijzen naar recordhoogte
Tijdens de eerste corona-lockdown in 2020 kenden we historisch lage energietarieven. Vandaag bereiken de prijzen recordhoogtes. Niemand kon voorspellen dat de prijs zo snel en in deze mate zou stijgen. Toen de eerste tekenen aan de wand verschenen, sprak onder andere Test-Aankoop van een “perfecte storm”. Dat wil zeggen dat verschillende factoren op hetzelfde moment samenkomen.
Waarom zijn de prijzen van aardgas en elektriciteit zo snel gestegen?
- De economische heropleving na de eerste loodzware impact van de coronacrisis speelt een rol. Tijdens de eerste coronagolf werden we geconfronteerd met lockdowns, economische stilstand, bedrijven en sectoren die verplicht moesten sluiten. De vraag naar energie daalde en de prijzen dus ook. Na de lockdowns diende de industrie de verloren tijd in te halen en was er plots massale vraag naar energie.
- Op de achtergrond werd inmiddels de politieke spanning tussen Rusland en Oekraïne verder opgevoerd wat zorgde voor internationale zenuwachtigheid: de NAVO zette druk en Rusland was niet erg happig om de Europese gasstocks snel aan te vullen.
- In de koudste periode van het jaar viel Rusland Oekraïne binnen wat de internationale spanning nog meer deed stijgen. Inmiddels heeft Duitsland de plannen voor de Nordstream II, de tweede aanvoerleiding van gas vanuit Rusland, opgeborgen.
Het samenspel van deze factoren zorgt er vandaag voor dat de prijzen ongeveer vijf maal zo duur zijn als in dezelfde periode vorig jaar.
Wat met de energieleveranciers?
- Het spreekt voor zich dat energieleveranciers in de periode na de eerste corona-golf geen contracten met vaste tarieven meer aanboden. De prijzen stonden historisch laag en de natuurlijke economische heropleving na de periode van lockdowns zou onvermijdelijk voor prijsstijgingen zorgen: als de vraag opnieuw stijgt, stijgt de prijs mee.
- Vandaag zien we dat de leveranciers die zich niet of onvoldoende indekten tegen deze prijsstijgingen het moeilijk krijgen om het hoofd boven water te houden.
- Ondertussen gingen al 3 energieleveranciers failliet omwille van de uitzonderlijke prijsevoluties in de energiemarkt.
Wat met de lopende energiecontracten?
Voor wie vandaag een nieuw energiecontract zoekt is een vast tarief ook niet de aangewezen oplossing. Nu de prijzen op ongekende hoogtes staan, geeft een variabel tarief nog de mogelijkheid om meteen van elke toekomstige prijsdaling te profiteren.
Het raamakkoord van 03beheer met Engie voorziet een variabele prijs. Dit contract loopt nog tot eind 2022. Daarna worden nieuwe prijzen onderhandeld.
Het is duidelijk dat de energiemarkt op dit moment nog uiterst onvoorspelbaar en volatiel is. Een prijsdaling lijkt niet voor morgen. Er werd gehoopt op een kentering na de winter. Consumenten met variabele contracten zouden dan hopelijk opnieuw profiteren van een prijsdaling. Maar ondertussen is de oorlog tussen Rusland en Oekraïne al enige tijd aan de gang en hebben de gasprijzen zich min of meer gestabiliseerd rond de 110 euro per MWh. Rusland blijft gas leveren omdat het land de inkomsten broodnodig heeft nu er een streng internationaal sanctiepakket opgelegd is. Europa op haar beurt is nog sterk afhankelijk van Russisch gas.
Voorlopig is het nog steeds zeer moeilijk om goede voorspellingen te maken. Heel veel factoren spelen een rol: het verder verloop van de oorlog, versnelde transitie naar CO2-vrije brandstof, de houding van de Europese landen inzake import van gas uit Rusland, het energie-aanbod van andere landen… Iedereen hoopt op een prijsdaling in de nabije toekomst. Het staat echter vast dat de prijzen niet opnieuw naar het niveau van de eerste helft van 2021 zullen dalen.
Wat doet 03beheer?
Door de forse prijsstijgingen van gas, stookolie en elektriciteit is het belangrijk dat de gebouwen in voldoende provisies voorzien. Als syndicus zal 03beheer anticiperen op forse prijsstijgingen en extra provisies opvragen anders dreigen de VME ‘s in financiële problemen terecht te komen.
Op elke algemene vergadering presenteert 03beheer de begroting. Voor gas en/of elektriciteit zal het begrootte bedrag minstens 3 tot 4 maal hoger liggen dan het bedrag van vorig jaar. 03beheer houdt de vinger aan de pols indien er tekorten dreigen. In het slechtste geval volgt er per kwartaal een bijsturing van de begroting en de opgevraagde provisies.
03beheer doet wat nodig is om de financiële situatie van haar gebouwen gezond te houden. Als syndicus zorgen we ervoor dat alle facturen betaald kunnen worden en dat er geen verwijlinteresten, boetes en andere kosten aan de VME kunnen worden aangerekend.
We begrijpen dat deze extra kosten voor vele mede-eigenaars een zware financiële inspanning vergen. Zeker in gebouwen met een collectief verwarmingssysteem zal de prijsstijging sterk doorwegen op de jaarbegroting en op de voorschotten.
Gezien de internationale context is hier spijtig genoeg weinig aan te verhelpen. We roepen alle eigenaars op om sowieso zuinig om te springen met energie. De huidige situatie kan ook een aanmoediging voor de VME betekenen om te investeren in bijkomende energiebesparende maatregelen.